برای استادم یک کتاب حافظ با ترجمه فرانسه از تهران آوردم. امروز بهم گفت یه چیز عجیب در مورد حافظ وجود داره، حافظ هم جنس گرا بوده؟ بعد کتاب را بهم نشون داد که در ترجمه «اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را»، ترجمه شده "Ce jeune ...".
یکی نیست به این مترجم ها بگه مجبورید ترجمه کنید؟ یا حالا مجبوری حافظ ترجمه کنی؟
4 comments:
اعظم، از این بیت که اشتباه ترجمه شده بگذریم، که معلومه منظورش از ترک یه آدم مونثه. اما اونجا که می گه:« دل به آن رود گرامی چه کنم گر ندهم...» خب رسما منظورش یه آدم مذکره دیگه! من که حافظ شناس نیستم، نمی دونم که منظورش چی بوده ولی ظاهرا آدم رو مشکوک می کنه! اگه می دونی که چه برداشت دیگه ای باید از یه همچین بیتی کرد، به منم بگو...
به هر حال این وزارت فرهنگ ما هم رسما سنگ تموم می ذاره تو مجوز دادن و ندادن به کتابا! خیلی وحشتناکه این بد ترجمه کردن ها، شعر طرف نابود می شه!
شعرهای زیادی از شعرای مختلف ، از جمله حافظ، اشاره به معشوق مذکر داره. (البته اینکه تو این مطلبت نوشتی جزوشون نیست. )حتی در بعضی شعرها به واژه های پسر و سبز ریش و ... اشاره شده. احتمالا یک دلیل اصلی هم اختناق جامعه و مشکلات ابراز عشق به زن بوده. سیروس شمیسا هم در کتابش در این مورد "شاهدبازی" مفصل توضیح داده. حتی گفته شده که عرفا و صوفیان پسرهای نوبالغ را کنار خود می نشاندندو از دیدن روی آن ها حظ می بردند. این کار خود را شاهد بازی نام گذاشتند که یعنی در روی زیبایی که خدا آفریده جلوه ای از او می بینیم. آنان معتقد بودند که براي رسيدن به عشق خداوند، که زيباست، مي توان عاشق يک پسر جوان زيباروي شد و از راه او به خدا رسيد.
سلام (:
خيليم معلوم نيست ها! مثلا اين بيت:
به تنگ چشمی آن ترک لشکری نازم / که حمله بر من درویش یک قبا آورد
به نظر ميرسه که طرف "ce jeune" بوده.
توی کل باب "در عشق و جوانى" گلستان سعدی، اگه درست يادم باشه فقط يکی يا دو تا از کل حکايت ها رو ميشه "cette jeune" ترجمه کرد! :-s
(البت مرحوم سعدی در مذمت اين قضيه هم شعر داره)
راجع به تاریخ این‌طور رابطه‌ها تو خاورمیانه(علاقه یه مرد به یه پسر جوون) اینجا (http://en.wikipedia.org/wiki/Pederasty_in_the_Middle_East) نسبتا کامل نوشته. و اتفاقا راجع به این هم نوشته که وجودش ترجمه شعرها رو سخت کرده چون مترجم‌ها نمی‌دونن که باید یه ضمیر رو مذکر ترجمه کنن با مونث.
ولی به هرحال من احتمالا تو همچین شرایطی می‌گم که برداشت معمول از شعرهای مثل شعرهای حافظ literal نیست و اینکه اگه حافظ از شراب‌خواری گفته به احتمال زیاد خودش شراب نخورده بوده. راجع به عشق به پسر هم همین‌طور.
Post a Comment